Je hebt waarschijnlijk keer op keer gehoord dat je met de camera in de handmatige modus zou moeten fotograferen. Maar wat is de handmatige modus en waarom is het zo belangrijk voor je fotografie?
De handmatige modus is een van de belangrijkste instellingen op jouw camera en stelt je in staat om de sluitertijd, het diafragma en de ISO handmatig te regelen. Deze drie instellingen werken samen om te bepalen hoe helder of donker jouw foto is, en om het algehele uiterlijk van de afbeelding te veranderen. Super belangrijke dingen!Als je nu pas met fotografie begint, weet je misschien niet eens wat sluitertijd, diafragma en ISO doen, dus de controle over hen kan overweldigend zijn. Maar laat dat je er niet van weerhouden om te fotograferen! Wil je eerst meer hierover lezen, klik dan op deze links:
- Wat is de iso van een camera?
- Diafragma bij food fotografie uitgelegd
- De sluitertijd van je camera uitgelegd
Fotograferen in de handmatige modus is een groot, eng onderwerp voor veel beginnende fotografen. Maar er is echt geen reden om bang te zijn voor de handmatige modus. Door de handmatige modus te leren, heb je veel meer controle over wat je camera doet, en als gevolg daarvan heb je een groter vermogen om betere foto’s te maken.
Dat betekent niet dat leren fotograferen in de handmatige modus iets is dat je in paar uurtjes kan doen. Het is veel oefenen en na verloop van tijd zul je merken dat de handmatige modus niet zo eng is als je ooit dacht. Hier zijn een 4 redenen waarom je de handmatige
1. Als je handmatige camera-instellingen gebruikt, krijg je een betere belichting
In sommige gevallen kunt je een opname van hoge kwaliteit maken in diafragmaprioriteit (aperture priority), sluiterprioriteit (shutter priority). Als je bijvoorbeeld wordt geconfronteerd met tegenlicht, waarbij het licht van achter het onderwerp de scène binnenvalt, past je camera meestal de instellingen aan voor het felle achtergrondlicht. Als dat gebeurt, is het onderwerp totaal onderbelicht of te donker. Met andere woorden, je krijgt een silhouet.
Het grootste probleem zijn situaties met tegenlicht. Als het licht achter je onderwerp veel helderder is dan je onderwerp zelf, dan zal je camera proberen de instellingen aan te passen om het fellere licht vast te leggen. Hierdoor wordt jouw onderwerp volledig onderbelicht en moeilijk te zien.
Het omgekeerde van de bovenstaande situatie kan ook moeilijk zijn voor de automatische instelling van de camera om correct te belichten. Als er echt fel licht op je onderwerp valt, maar de achtergrond is behoorlijk donker, dan kan je camera ervoor kiezen om de donkere achtergrond te belichten. Hier wordt je onderwerp volledig overbelicht.
Als je ooit foto’s hebt gemaakt in een automatische modus, of zelfs alleen maar hebt gefotografeerd met een telefoon heb je een goed idee hoe frustrerend deze situaties kunnen zijn.
Maar wanneer je leert fotograferen in de handmatige modus, regel je zelf de diafragma, de sluitertijd en ISO. En terwijl je oefent met het aanpassen van die instellingen, leer je ook welke instellingen moeten worden gewijzigd en hoeveel in verschillende lichtsituaties.
Met andere woorden, de handmatige modus geeft je de mogelijkheid om de instellingen aan te passen aan elke lichtsituatie. Dus als je camera de belichting niet zelf kan bepalen, is handmatig fotograferen de juiste keuze.
2. Door opnamen te maken in de handmatige modus heb je meer creatieve controle
Het grootste voordeel van fotograferen in de handmatige modus is dat je creatieve controle hebt over diafragma en sluitertijd, en alleen de belichting in het algemeen.
Sluitertijd/shutter speed
Wat de sluitertijd betreft, als je deze kunt regelen, kunt je beweging op creatieve manieren vastleggen. Door langere sluitertijden te selecteren, kunt je opnamen maken waarbij jouw onderwerp enige bewegingsonscherpte vertoont. Of misschien wil je een actie volledig bevriezen. Als je een korte sluitertijd gebruikt, kunt je dat moment in de tijd bevriezen.
Diafragma
Door het diafragma handmatig te regelen, heb je meer controle over de scherptediepte in je afbeelding. Diafragma bepaalt hoe licht de camerasensor raakt en wordt gemeten in F-stops. Het is de grootte van het gat waar het licht doorheen gaat als het door de lens gaat. Foto’s gemaakt met een laag aantal/groot diafragma laten meer licht binnen. Hoewel het aantal klein is, is f/1.8 een groot, groot diafragma dat veel licht doorlaat. Daarentegen is f/8.0 een kleiner diafragma.
Een lager getal/groot diafragma geeft je ook een kleinere scherptediepte.Een groot diafragma (kleiner f/getal) helpt je om ondiepere scherptediepten te creëren, waardoor je onderwerp enorm kan opvallen van de achtergrond. Een onscherpe achtergrond wordt bokeh genoemd. Wanneer je foto’s maakt met een hoger aantal/smalle opening (wat betekent dat meer van je foto scherp is), heb je veel (natuurlijk of kunstmatig) licht nodig omdat het gat waar het licht doorheen gaat kleiner is.Dit kan voor veel situaties handig zijn, zoals bij top shots waarbij je alles op een tafel scherp wilt vastleggen.
Weinig scherptediepte – diafragma f1.8 
Meer scherptediepte -diafragma f5.6
Belichting
Er zijn ook momenten waarop je creatieve controle wilt hebben over de algehele helderheid van een afbeelding (door de sluitertijd, het diafragma en de ISO handmatig aan te passen). Een voorbeeld is bij Clair-obscur-fotografie een stijl bekend om zijn donkere fotografie. Dit vereist dat je je onderwerp belicht is maar het achtergrond bijvoorbeeld volledig zwart is. Meer in het algemeen is de helderheid van je foto een persoonlijke voorkeur en een artistieke keuze. Het kunnen kiezen van de belichting in jouw afbeelding is een groot deel van het overbrengen van jouw boodschap.
3. Met de handmatige modus kunt je consistenter zijn in je foto’s
Het probleem met fotograferen in de volledig automatische modus is dat je geen controle hebt over wat de camera doet. Maar in de handmatige modus rust al die verantwoordelijkheid op jouw schouders. En hoewel dat in het begin misschien een last kan zijn, als je het eenmaal onder de knie hebt, verlaat je de handmatige modus nooit meer.Je hoeft alleen maar te oefenen, en na verloop van tijd kun je een meester in de handmatige modus worden.
Aangezien je elk beeld in hogere mate kunt controleren, is het gebruik van de handmatige modus een geweldige manier om consistentie in jouw opnamen te bereiken. je kunt kiezen hoe helder of donker je de foto wilt hebben, samen met de scherptediepte.
Natuurlijk kun je het bewerken naar een vergelijkbare look. Maar een andere gemakkelijke manier om dit te bereiken, is door met je camera met vergelijkbare instellingen te fotograferen. Persoonlijk breng ik liever meer tijd achter mijn camera door dan voor mijn computer om foto’s op kantoor te bewerken.
4. Haal het maximale uit je cameraset
Vaker zie ik mensen met een cameraset van enkele duizenden euro’s. Enkel zie ik dan ook vaak dat ze het op de auto-modus hebben staan, zonde! Het hebben van een dure camera is handig om betere foto’s te maken, maar alleen als je weet hoe je hem moet gebruiken. Als je geen idee hebt hoe je een scène vastlegt op de manier die je wilt zullen ze nooit worden zoals je wilt.
