ISO is gewoon een camera-instelling die een foto helderder of donkerder maakt. Naarmate je de ISO-waarde verhoogt, worden de foto’s steeds helderder. Om die reden kan ISO helpen foto’s te maken in donkere omgevingen, of flexibeler te zijn over uw instellingen voor diafragma en sluitertijd. Deze drie factoren worden in fotografietermen wel vaker als de belichtingsdriehoek omschreven.
Hoe hoger het ISO-getal, des te hoger de lichtgevoeligheid van de sensor.
Hoe stel je ISO waarde in?
In tegenstelling tot de andere belichtingsinstellingen op je camera (diafragma en sluitertijd), heeft ISO geen speciale modus. Dat betekent dat u altijd aan ISO moet denken en hoe dit uw foto’s zal beïnvloeden.
Je kunt dat op twee manieren doen. Beide benaderingen hebben hun sterke en zwakke punten.
- Auto ISO: draai de besturing van ISO over naar de camera via Auto ISO.
- Manueel: bepaal zelf de ISO-snelheden.
Auto ISO
Het gebruik van Auto ISO is heel eenvoudig. De camera verhoogt of verlaagt de ISO op basis van de scène en de andere belichtingsinstellingen. Als u zich zorgen maakt over het maken van de opname en het niet erg vindt dat de ISO dramatisch kan stijgen of van opname tot opname kan veranderen, is Auto ISO een geweldige oplossing. Door een maximale waarde voor ISO-gevoeligheid te selecteren kan je voorkomen dat de automatische instelling van de ISO-gevoeligheid een te hoge waarde selecteert.
De meeste camera’s beperken het ISO-bereik in de Auto ISO-modus. Met andere woorden, het volledige ISO-bereik van de camera is niet beschikbaar in de Auto ISO-modus. Je kan (meestal) dit beperkte bereik al dan niet uitbreiden of verkleinen. Controleer dit door in het menu te kijken.
Probeer tijdens het fotograferen van actie over te schakelen naar de opnamemodus Sluiterprioriteit of shutter priority en schakel Auto ISO in. Dit zorgt ervoor dat er genoeg licht naar de sensor gaat, terwijl de sluitertijden hoog genoeg worden gehouden om te voorkomen dat alles wazig wordt. Als je meer ISO nodig hebt, schakel dan Auto ISO uit en stel zelf de ISO in.
TIP: maak wat testopnames en kijk hoeveel ruis je camera laat zien bij verschillende ISO’s. Dit helpt je om te bepalen wat de maximale ISO kan zijn van de camera. In dat geval kan je Auto ISO beperken door het bereik ervan te wijzigen. Dit geeft enige controle over een verder geautomatiseerd proces.
ISO manueel instellen
Als je kieskeurig bent over ISO, bedien het dan handmatig wanneer je kunt. Deze controle is van cruciaal belang als je wilt dat alle foto’s van dezelfde fotoshoot dezelfde kwaliteit hebben.
Een te hoge ISO?
Als we onze foto’s zonder nadelen konden belichten, zou het bijna te mooi zijn om waar te zijn. Een te hoge ISO heeft nadelige effecten op de beeldkwaliteit, in verschillende mate bij verschillende camera’s. Denk aan meer ruis (korrel) in een foto naarmate je de ISO verhoogd. Dit komt doordat alle camerasensoren een bepaalde limiet hebben. Wanneer je het beeld helderder maakt, verhelder je niet alleen de foto, maar ook de ruis.
Het verhogen van de ISO verkleint ook het dynamisch bereik. Hoe hoger je gaat met ISO-instellingen, hoe minder details je vindt in schaduwgebieden en hoe sneller heldere hooglichten beginnen te knippen.
ISO van laag naar hoog:
- ISO 100 (lage ISO)
- ISO 200
- ISO 400
- ISO 800
- ISO 1600
- ISO 3200
- ISO 6400 (hoge ISO)
Wanneer welke ISO instellen?
Als je ISO waarde verdubbelt, verdubbelt de helderheid van de foto. Een foto met ISO 400 is dus twee keer helderder dan ISO 200, wat twee keer helderder is dan ISO 100. Sommige fotografen denken dat de beste manier om foto’s van hoge kwaliteit te maken, is door 100% van de tijd een lage ISO te gebruiken van bijvoorbeeld 100. Maar soms is dit nu eenmaal niet mogelijk en bevind je je in een donkere omgeving waar je geen andere keus hebt dan een hogere ISO te gebruiken. Gebruik een lage ISO alleen als er voldoende licht is om dit te doen. Probeer niet om ISO 100 te forceren in een donkere omgeving, anders worden de foto’s veel te donker.
Als je gaat fotograferen bij weinig licht, kies je vaak voor een langere sluitertijd. Dit kan zorgen voor onscherpte bij bewegende onderwerpen. Om dergelijke problemen te voorkomen, moet de ISO-instelling verhoogd worden naar een hogere waarde, zoals ISO 1600. Afhankelijk van de diafragma en lichtomstandigheden, moet je de ISO mogelijk nog meer verhogen.